Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ücretsiz seyahat hakkına sahip engelli vatandaşların Yüksek Hızlı Tren ve şehirler arası ana hat tren seferlerinde kanuna aykırı kısıtlama getirildiğini itiraf etti. Bakan Karaismailoğlu TBMM’de yanıtladığı bir soru önergesinde engellilerin ücretsiz seyahat hakkının kısıtlandığını doğrularken buna ‘covid salgınını’ gerekçe gösterdi. Karaismailoğlu, ücretsiz seyahat hakkı kısıtlanan engellilere beyanları doğrultusunda ücreti karşılığı tren bileti satıldığını da doğruladı. Karaismailoğlu’nun verdiği bilgilere göre; salgın öncesinde ayda ortalama 100 bin engellinin ücretsiz seyahat ettiği YHT’den salgın gerekçe gösterilerek ayda ortalama 120 kişiye ücretsiz seyahat imkanı tanındı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “Engelli yurttaşlarımıza kanunla verilen seyahat hakkının böyle keyfi kısıtlanması alenen suçtur. Ulaştırma Bakanı hem bu hukuksuzluğu itiraf ediyor, hem de engellilere ücretli bilet satıldığını belirtiyor. Siz ücretsiz seyahat hakkını elinden almamış olsanız, engelli yurttaşlar neden parasıyla bilet almak zorunda kalsın? Neresinden baksanız skandal. Yüzbinlerce engelli yurttaşımıza yönelik bu vahim ve hukuksuz tavır kabul edilemez. Kanuna aykırı tüm kısıtlama ve kotalar derhal kaldırılmalıdır” dedi.
ÜCRETSİZİ KISITLADIK, PARASIYLA ALABİLİRLER
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in engelli yurttaşların YHT ve diğer şehirlerarası tren seferlerinde ücretsiz seyahat hakkının önce kaldırıldığı, sonra da kota ile sınırlandığına ilişkin TBMM’de verdiği soru önergesini yanıtlayan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, kısıtlamaları itiraf etti. Bakan Karaismailoğlu, verdiği yanıtta, engelli yolcuların salgın bulaşma riskine karşı korunması amacıyla tren seferlerindeki ücretsiz seyahat hakkının kısıtlandığını açıkladı.
Ücretsiz seyahat hakkı ellerinden alınan engellilere, ücreti karşılığı bilet satışı yapıldığını da doğrulayan Bakan Karaismailoğlu, “Bilet satış kanalarından satışa açık tüm trenlerde kişinin beyanına göre bilet satışı yapılmaktadır. Engelli yolcularımız da kendi beyanları esas alındığından bu satış kanallarından ücretli bilet alabilmektedir” ifadelerini kullandı.
AYDA 100 BİN SEYAHATİ 120’YE DÜŞÜRMÜŞLER
Bakan Karaismailoğlu’nun yanıtında paylaştığı istatistikler ise, engellilerin ücretsiz seyahat hakkı açısından çarpıcı bir durumu ortaya koydu. Karaismailoğlu, “29.07.2019-28.07.2020 tarihleri arasında (bir yılda) 782.650 engelli yurttaşın ücretsiz olarak YHT tren seferlerinden yararlandığını, salgın döneminde 28.05.2020-28.07.2020 tarihleri arasında (iki ayda) ise bu rakamın 241 olduğunu” açıkladı. Paylaşılan istatistikleri yorumlayan Çakırözer, “Salgının ilk iki ayında 28 Mart – 28 Mayıs arası tren seferi yoktu. Açıklanan son iki ayında ise sadece 241 engelli yurttaşa bu imkanı tanımışlar. O zaman salgın öncesindeki 8 ayda, 782 bin 400 engelli yurttaşımız ücretsiz seyahat hakkını kullanmış. Yani ayda ortalama 100 bin engelli yurttaşımızın faydalandığı bir hak şimdi elinden alınmış. Ve ayda sadece 120 engelliye bu imkan tanınıyor. Bu rakamlar başlıbaşına büyük bir skandalın itirafıdır” dedi
BU YAPILAN HUKUKUZLUK ve SUÇTUR
Bakan Karaismailoğlu’nun yanıtının çelişkilerle dolu olduğuna dikkat çeken Çakırözer, “Bir paragrafta ‘Engellinin ücretsiz seyahat hakkını kısıtladık’ diyor. Sonra ‘Engelliler ücretsiz bilet alıp seyahat edebiliyor’ diyor. En sonunda da ‘Kendi beyanları doğrultusunda ücretli bilet alabilmekteler’ diyor. Ücretsiz seyahat hakkı olan bir engelli kardeşimiz neden para ile bilet alsın ki? Çünkü siz o hakkını kısıtlamış durumdasınız. O trene binmek zorundaki yurttaşımız da aslında ücretsiz seyahat hakkı olmasına rağmen mecburen parasını verip bilet almak zorunda kalıyor. Engelli yurttaşlarımıza kanunla verilen ücretsiz seyahat hakkı böyle keyfi biçimde ellerinden alınamaz. Yapılan tam bir hukuksuzluk ve suçtur. Engellilerin anayasa ve kanunlarla güvence altına alınan seyahat hakkı ellerinden alınıyor. Engellilerin ücretsiz ulaşım hakkını düzenleyen 4736 sayılı kanuna aykırı kısıtlama getiriliyor. Engellilik nedeniyle bir kişinin kamuya arz edilmiş belli bir hizmetten yararlanmasını engellediği için TCK 122. Maddeye aykırı. Ve bir de Engelli Hakları Uluslararası Sözleşmesi'nin ihlalidir. Engelli yurttaşlarımıza kanunla verilen ücretsiz seyahat hakkı hiçbir şekilde engellenemez. Tüm kısıtlama ve kotalar derhal kaldırılmalıdır” dedi
BAKANIN ÖZRÜ KABAHATİNDEN BÜYÜK!
Bakanın kısıtlamalar için sunduğu pandemi gerekçesini de eleştiren Çakırözer, “Bakanın özrü kabahatinden büyük! Engelliler vebalı mı ki herkes seyahat ederken onlar salgın nedeniyle seyahat edemeyecek? Ya da kanun aykırı yüzde 1 ya da 2’lik kotalar kadar bilet alabilecek. Kamuda ve özel sektörde engelli yurttaşlarımız işe gitmeye devam ediyor. Ama salgın var diye trene ücretsiz bindirilmiyor! Öte yandan parasını verirlerse aynı engelli yurttaşlarımız pandemiye rağmen aynı trene rahatlıkla binebiliyorlar! Böyle mantık olur mu? Bu ayıplı duruma derhal son verilmelidir” dedi.
ENGELLİ DERNEKLERİ: AYRIMCILIK ve EŞİTSİZLİK
Engellilerin hakları için mücadele eden 250 sivil toplum örgütünün oluşturduğu Engellilerin Ulaşımda Hakları Platformu da, ücretsiz seyahat hakkına getirilen kısıtlamaların kaldırılması için Ulaştırma Bakanlığı ve TCDD yetkilileri nezdinde girişimlerde bulunuyor. Platformdan kısa süre önce “Engelilerin kanunen verilmiş ücretsiz seyahat hakkının pandemi gerekçesiyle kısıtlanmasının tutarlı, mantıklı ve hukuksal hiçbir yanı yoktur. Kanuna aykırıdır, ayrımcılıktır. Engellilerin haklarının TCDD tarafından gözetilmediğinin kanıtıdır. Trenlere herkes binerken bize yasak getirilmesi ve sadece ücretini ödediğimizde bilet satılıyor olması ayrımcılıktır, eşitlik ilkesine aykırıdır” açıklamasını yaparak kısıtlamaların ve kotaların kaldırılmasını istedi.