Eskişehir’in önde gelen sanayi kuruluşu Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş.’nin (TÜLOMSAŞ) Cumhurbaşkanı kararnamesiyle Ankara’da kurulan Türkiye Raylı Sistemler Anonim Şirketi (TÜRASAŞ)’a bağlanmasının Eskişehir’de yarattığı kaygılar Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne taşındı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, aralarında TÜLOMSAŞ’ın da bulunduğu 3 sanayi kuruluşunun birleştirilmesine yönelik endişeleri TBMM kürsüsünden paylaşarak, “Bu birleştirme operasyonuyla Eskişehir’den çıkan 126 yıllık bir Türkiye markası yok ediliyor. Yüksek hızlı trenlerin yerli üretimine çok büyük darbe vuruluyor. Eskişehir'deki TÜLOMSAŞ'ın, Adapazarı'ndaki, Sivas'taki yerli ve millî tesislerimizin aynı tank palet fabrikasının özelleştirilmesinde olduğu gibi, yurt dışında bir yerlere pazarlanacağından, peşkeş çekileceğinden endişe duymaktayız. Birleşmenin amacı buysa, bu Eskişehir'e ve Türkiye'ye ihanet olacaktır. Yol yakınken bu adımdan vazgeçin” dedi.
Çakırözer, Meclis’te bir Araştırma Komisyonu kurulmasını isteyerek, “TÜLOMSAŞ’a ve onun gibi üreten, teknolojik birikimi, rekabetçi gücü olan kurumlarımıza hep birlikte sahip çıkalım” çağrısında bulundu.
5 AYDIR SADECE İSMİ VAR
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer Mart ayında yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararnamesi’yle Eskişehir’deki TÜLOMSAŞ ile birlikte Adapazarı'ndaki TÜVASAŞ ve Sivas'taki TÜDEMSAŞ’ın Ankara’da TÜRASAŞ ismiyle kurulan şirkette birleştirilmesini Meclis gündemine taşıdı. TBMM Genel Kurulu’nda söz alan Çakırözer, Ankara’da kurulan şirkete ilişkin belirsizliklere dikkat çekerek “Yeni şirket kurulalı beş ay oldu. Ortada sadece ismi var. Binası yok, adresi yok, görev tanımı yok, hedefleri yok. Neyi nasıl yapacağı belli değil. Sadece atanan yöneticileri belli. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden ayrılmak zorunda kalan bürokratlara Ankara'da ballı koltuklar hazırlanmış. İyi ama birilerine koltuk yaratmak için 126 yıllık birikime kıymaya değer mi?” dedi.
KOSKOCA TESİSİ SADE MÜDÜRLÜĞE İNDİRGEDİNİZ
TÜLOMSAŞ’ın anonim şirket olarak dünyayla rekabet hâlinde olduğunu belirten Çakırözer, “Bu koskoca tesis şimdi sade bir fabrika müdürlüğüne indirgendi. Rekabet gücünü, üretim ve teknoloji kapasitesini yitirmek üzere. Milli lokomotif, hibrit lokomotif üretiyordu, yüksek hızlı tren tasarımı yapıyordu. Şimdi, fabrika pasif durumda bekliyor. Projeler ne olacak, hedefler ne olacak belli değil. İşçiler, yöneticiler hepsi gelecek kaygısı ile moralsiz bekliyor” ifadelerini kullandı.
126 YILLIK MARKA YOK EDİLİYOR
Meclis’teki konuşmasında TÜLOMSAŞ’ın kurulduğu tarihten günümüze Türk sanayisine katkılarını Çakırözer şöyle anlattı:
“Eskişehir'imizde her ailede mutlaka bir demiryolcu vardır. Bu demiryolu kültürünün ardında tam 126 yıldır demir yollarımız için üreten TÜLOMSAŞ gelmekte. TÜLOMSAŞ, Devrim otomobilinin destansı hikâyesini yazan, ilk buharlı lokomotifimiz Karakurt'u üreten yerdir. Asırlık birikimiyle son dönemde ilklere imza attı, dizel ve elektrikli lokomotifler üretmeyi başardı, kendi tasarımı platformları dünya devleriyle ortak üretime geçirdi, kamunun ilk AR-GE merkezini kurdu. Afrika'dan Asya'ya, Avrupa'ya devletlerle, özel şirketlerle iş birlikleri kuran, ihracat yapan yer. Ve sonunda, Millî Yüksek Hızlı Projesi'nin tasarım ve üretim görevini üstlenen yer. Kendi yüksek hızlı trenlerimizi üretme yeteneğine sahip, dünya devlerinin ortaklık için kapıda beklediği bir Türkiye markasıydı. Yüzlerce demiryolu emekçimizin dünyayla rekabet içinde üretme heyecanıyla çalıştığı yerdi TÜLOMSAŞ. Ama artık o TÜLOMSAŞ yok. Eskişehir’in çıkardığı 126 yıllık bir markayı yok ediyorsunuz.”
KAZANIMLAR BİR BİR YİTİRİLECEK
Raylı sistemler alanında üretim kapasitesi olan üç tesisin Ankara'da kurulacak merkezden yönetilmesinin işleri daha da zorlaştıracağını belirten Çakırözer, “4 farklı şehirde karar alma süreçleri ve uygulaması zaman ve verim kaybına neden olacak. Pazarlama ve siparişe karar verme süreçleri uzayacak. Merkezi alım yöntemleri yüzünden malzeme tedarikinde gecikme yaşanacak ve ürün teslimatları yapılamayacak. Bugüne kadar ki kazanımlar, yapılan yatırım kaybolacak. Yetişmiş personeli fabrikalarda tutmakta zorluk çekilecek. Tüm bu olumsuz sonuçları nedeniyle Eskişehir'imizde büyük kaygı var” dedi.
YERLİ YHT ÜRETİMİNE DARBE
Yüksek Hızlı Tren tasarım ve üretiminin TÜLOMSAŞ tarafından yapılması yönünde geçmişte alınan kararları ve açıklamaları anımsatan Çakırözer, “Ankara'da kurulan şirketin niyetinin gerçekten üretmek olmadığı konuşuluyor. Türkiye'nin ihtiyacı yüksek hızlı tren setlerinin, diğer şehirlerdeki raylı sistemler tesisleriyle işbirliği içinde TÜLOMSAŞ'ta yerli üretimi yerine bu yeni şirket üzerinden yabancılara verileceği konuşuluyor. Almanı, İspanyolu, Çinlisi yeni şirketin kapısında ellerini ovuşturarak bekliyor. Şurası kesin ki bu şirket birleştirme operasyonu ile yüksek hızlı trenlerin yerli üretimine çok büyük darbe vurulmakta ” diye konuştu.
ÖZELLEŞTİRME ESKİŞEHİR VE VATANA İHANET OLUR
Demiryolu camiasında dile getirilen endişelerden birinin de ‘TÜLOMSAŞ ve diğer yerli üretim tesislerinin bu şirket tarafından özelleştirileceği’ iddiası olduğunu belirten Çakırözer sözlerine şöyle devam etti:
“Eskişehir'deki TÜLOMSAŞ'ın, Adapazarı'ndaki, Sivas'daki yerli ve millî tesislerimizin, aynı tank palette olduğu gibi, yurt dışında bir yerlere pazarlanacağından, peşkeş çekileceğinden endişe duyulmakta. Eğer gerçekten bu birleşmenin amacı buysa, bu, sadece Eskişehir'e, Sivas'a, Sakarya'ya değil Türkiye'ye yapılacak bir ihanet olacaktır. Yol yakınken bu adımdan vazgeçin. Gelin, birlikte Mecliste bir araştırma komisyonu kuralım, TÜLOMSAŞ'ımıza sahip çıkalım, üreten, teknolojik birikimi, rekabetçi gücü olan tüm kurumlarımıza hep birlikte sahip çıkalım” çağrısında bulundu.
ESKİŞEHİR HAVACILIK VE RAYLI SİSTEMLER MERKEZİ OLMALI
Eskişehir’in TEI Uçak Motor Fabrikası, TÜLOMSAŞ, Hava İkmal Bakım Merkezi ve daha birçok yüksek teknoloji üreten tesisleriyle Türkiye'nin havacılık ve raylı sistemler merkezi olmayı çoktan hak eden bir şehir olduğunu söyleyen Çakırözer, “Ancak bu şehrin kapasitesinden, hemşehrilerimizin yeteneği ve çalışkanlığından maalesef Ankara'daki beylerin haberi yok” diye konuştu.