Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı Olağan Meclis Toplantılarının 3. Birleşim 1. Oturumu Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce başkanlığında gerçekleştirildi.
Odunpazarı, Tepebaşı ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 yılı Performans Programı Taslağı ilgili Plan ve Bütçe Komisyon raporuna yönelik meclis gündem maddeleri komisyondan geldiği şekliyle oy birliği ile kabul edildi. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin 2025 Yılı ve İzleyen İki Yıl Bütçeleri Tasarısı’na yönelik Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu meclis gündeminde tartışmaya açıldı.
CHP Meclis Üyesi Fikriye Güven Zaptiye şu ifadeleri kullandı; “2025 yılı bütçe tasarısı, 2024 yılı gider bütçesi olan 8.860.000 TL’den yüzde 52,46 oranında artırılarak 2025 yılı gider bütçesi 13.508.000.000 TL olarak öngörülmüştür. 2024 yılında 7.375.200.000 TL olan gelir bütçesi, yaklaşık yüzde 78,81 oranında artırılarak 13.187.900.000 TL olarak öngörülmüştür. 2025 yılı net borçlanma tutarı ise 320.100.000 TL’dir. 2025 yılı gider bütçesinin yüzde 22,10’u, yani 2.985.783.000 TL, yatırım bütçesine ayrılmıştır.”
2025-2029 stratejik planında toplam 9 amaç ve 24 hedef yer aldığını ifade eden Söğütlü, gider bütçesi amaçlarına ayrılan kaynakları şu şekilde sıraladı; “Sürdürülebilir ulaşım sistemlerini geliştirmek için 4.017.111.000 TL. Kırsal bölgelerde çok yönlü kalkınmayı desteklemek için 277.804.000 TL. Kültürel ve sanatsal değerleri koruyarak turizmi geliştirmek için 836.991.000 TL. Çevresel sürdürülebilirliği sağlamak ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılığı artırmak için 624.649.000 TL. Sosyal adaleti ve kapsayıcılığı artırmak için 590.922.000 TL. Afetlere karşı dirençli ve planlı bir şehir kurmak için 1.129.192.000 TL. Sağlıklı yaşam imkânlarını artırmak için 825.594.000 TL. Gençlere ekonomik ve sosyal fırsatlar yaratmak için 30.416.000 TL. Kurumsal kapasiteyi artırmak için 2.761.000.000 TL.”
Kurt, “Belediyeler kredi alacak banka bulamayacağız”
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı Olağan Meclis Toplantılarının 3. Birleşim 1. Oturumunda 2025 yılı bütçesine yönelik konuşan Kazım Kurt, “Kredi alacak banka bulmakta zorluk yaşanacak” dedi.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı üçüncü meclis toplantısında konuşan Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt, “Bu bir tahmin bütçesidir. 2025 yılında ne ile karşılaşacağımızı bilmeden hazırlanan ve büyük sürprizlere de açık olan bir bütçe ve performans raporu söz konusu. Hükümetimiz şu anda 2025 yılı yeniden değerlendirme katsayısını yüzde 43 olarak açıkladı. Buna rağmen, büyükşehir belediyemizin bütçesinde artış oranları yüzde 80'lere ulaştı. Ancak bu da yeterli olmayacaktır, bundan eminim. Çünkü şu anda dövizin, mazotun, elektrik giderlerinin ne kadar olacağını bu ülkeyi yönetenler de öngörememektedir. Dolayısıyla, bu bütçe iyi niyete dayalı olarak hazırlanmış, ancak yapılması zorunlu olan bir çalışmadır.” şeklinde konuştu.
Cumhuriyet Halk Partisi grubu olarak bütçede kabul oyu vereceklerini belirten Kurt, büyükşehir belediyesinin bütçesi ile ilgili şu ifadeleri kullandı; “Gider bütçesi, 2024 yılına göre yüzde 50'nin üzerinde bir artışla 13 milyar 508 milyon TL’ye çıkarılmıştır. Gelir bütçesi, yüzde 80’e yakın bir artışla 13 milyar 187 milyon TL olarak öngörülmüştür. Borçlanma, 2025 yılında 320 milyon 100 bin TL civarında bir borçlanma öngörülmektedir. Ancak, mevcut mali koşullarda bu borçlanmanın gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirsizdir. Hem finans dünyasının hem de hükümetin mali politikalarının bu duruma çok elverişli olmadığı açıktır.”
Özellikle Cumhuriyet Halk Partili belediyelere hizmet yaptırmamak adına pek çok kısıtlama getirildiğini söyleyen Kurt, “Hükümetin bu uygulamaları sebebiyle, kredi alacak banka bulmakta zorluk yaşanacağı da aşikârdır. Bunun bu şekilde bilinmesinde fayda vardır. Bütçeyi hazırlayan tüm arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum. Cumhuriyet Halk Partisi adına bütçeye olumlu oy vereceğimizi bir kez daha vurguluyor, teşekkür ediyorum.”
AKP Grubundan bütçeye sert eleştiriler
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı Olağan Meclis Toplantılarının 3. Birleşim 1. Oturumunda 2025 yılı bütçesine yönelik konuşan AK Parti Grup Başkanvekili Ahmet Sivri, “25 yıllık CHP yönetiminden sonra belediye, ne yazık ki, satmadan ve borçlanmadan yatırım yapamaz hale gelmiştir.” ifadelerini kullandı.
2025 yılı gelir tarifelerindeki artışa dikkat çeken ve 2024 yılına göre yüzde 50 ile yüzde 100 arasında artışın öngörüldüğünü ifade eden Sivri, “Amfi tiyatro kiralama 6 bin TL’den 9 bin TL’ye, Taşbaşı Kültür Merkezi Kırmızı Salonu Hafta içi 1 saatlik kiralama ücreti 1.300 TL’den 2.080 TL’ye çıkarılmıştır. Mezar yeri ücretleri Çift mezar ücretleri 18 bin TL’den 30 bin TL’ye yükseltilmiştir. Nikah salon kiralama 2.500 TL’den 4.000 TL’ye çıkarılmıştır. Taksi plaka yetki belgesi 800 TL’den 10.000 TL’ye çıkarılmıştır.” dedi.
Sivri sözlerine şu şekilde devam etti; “Bu gibi gelir tarifelerindeki artışlar, gelirlerin cari giderleri karşılamaya yönelik olduğunu ve yatırıma ayrılacak bir kaynak bulunmadığını göstermektedir. Sermaye gelirlerinin yüksek gösterilmesiyle bütçe açığının gizlendiği açıktır. Bütçe, tutarlılık, gerçekçilik ve samimiyet ilkelerinden yoksundur. Kaynak yaratma adına bir çaba olmadığı gibi, gelirlerin fayda-maliyet analizi yapılarak doğru kullanılmasına yönelik önlemlerin alınması gerekmektedir. “
Güneş, “Makam bahane üretme yeri değil”
AKP Grubundan Zeynep Güneş, “Oturduğunuz makam bahane üretme yeri değil. "Enflasyon şu, bu" gibi bahanelerle sorunları geçiştiremezsiniz. Oturduğunuz yerde, Odunpazarı ve Tepebaşı'nın bütçesiyle toplamda yaklaşık 25 milyar liralık bir bütçe hazırlamışsınız. Ancak yatırım diyorsunuz, bütçenin 2 milyar 985 milyon liralık kısmı yatırım bütçesi olarak belirlenmiş. Büyük bir ihtimalle bu bütçe de cari harcamalara gidecek ve yine yatırım göremeyeceğiz. İnsanları "Evinizde kalın, trafiğe çıkmayın, özel araçlarınıza binmeyin" diyerek trafik sorununu çözemezsiniz. Bu sorunlar somut çözümlerle ele alınmalıdır.
Ünalır, “Performans programı algı yönetimine dayalı hedeflerden oluşuyor”
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi AK Parti Meclis Üyesi Özlem Ünalır, “Performans programında trafik gibi kronik sorunlara çözüm sunan somut projeler ve yatırımlar yer almamaktadır. Deprem ve iklim değişikliği gibi ciddi tehditlere yönelik kapsamlı bir planlama ve yatırım yapılmamıştır. Şehrin kötü altyapısıyla ilgili net bir çözüm önerisi sunulmamıştır. Kentsel dönüşümde Gündoğdu bölgesi için belirlenen %10’luk hedef muğlak ifadelerle sunulmuştur. Sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin başarılarının ölçülmesi mümkün olmayan unsurlara dayandığı görülmektedir. 2025 yılı için öngörülen Performans Programı, şehrin temel sorunlarına yönelik çözüm önerileri içermemekte ve büyük ölçüde algı yönetimine dayalı hedefler ve projelerden oluşmaktadır. Bu nedenle, 2025 yılının projeler ve yatırımlar açısından kayıp bir yıl olacağını düşünmekteyiz.” dedi.
Ali Haydar Çelik, “22 yıldır bu ülkeyi yönetirken neden öngöremiyorsunuz?”
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı Olağan Meclis Toplantılarının 3. Birleşim 1. Oturumunda 2025 yılı bütçesine yönelik AKP grubundan gelen eleştirilere cevap veren Eskişehir Büyükşehir Belediyesi CHP Meclis Üyesi Ali Haydar Çelik, “Önce bu ülkeyi yönetirken siz doğru yönetin.” diyerek tepki gösterdi.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi CHP Meclis Üyesi Ali Haydar Çelik, “AK Partili meclis üyelerini hayretler içerisinde dinliyorum. Sanki bu ülkeyi yöneten ve 22 yılın sonunda emeklileri sefalet ücretine mahkûm eden, tasarruf tedbirleri adı altında belediyeleri çalışamaz hale getiren, en son sosyal belediyecilikten rahatsız olup kreşleri kapatma noktasına kadar gelen bir anlayış, burada sanki Türkiye’den değil de başka bir yerden gelmiş gibi davranıyor. Lütfen, önce bu ülkeyi yönetirken siz doğru yönetin.” dedi.
Çelik sözlerine şu şekilde devam etti; “Siz bizim hakkımız olan parayı keserseniz, belediyelerin yapacağı hizmetleri engelleme noktasında her türlü çabayı harcarsanız, öngörülebilirlik konusunda ciddi sıkıntılar yaşanır. 22 yıldır bu ülkeyi yönetirken neden öngöremiyorsunuz? Kuzey ve Güney Çevre Yolu'nu yapıp, buna bağlı olarak trafiği rahatlattınız mı ki burada sürekli trafik meselesini gündeme getiriyorsunuz? Bizim belediyemiz, sizin yapamadıklarınızı her türlü sıkıntıya ve soruna rağmen yapma konusunda kararlıdır. Bu konuda gerekli çalışmalar ve ihaleler yapılmaktadır. Belediye bürokratlarına sorarsanız detayları öğrenirsiniz. Lütfen belediyeleri bu kadar karalamaktan ve kötülemekten vazgeçin. Sürekli aynı yöntemle hareket ediyor ve aynı noktaya geliyorsunuz.”
Eskişehir Büyükşehir’den Bütçe ve Yatırım Açıklamaları
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi'nin Kasım ayı Olağan Meclis Toplantıları'nın 3. Birleşim 1. Oturumu, Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce’nin değerlendirmeleriyle devam etti. Başkan Ünlüce, bütçe hazırlık sürecinden sosyal yardımlara, kentsel dönüşümden kültür-sanat faaliyetlerine kadar birçok konuda açıklamalarda bulundu.
Başkan Ünlüce, bütçenin hazırlanma aşamasında karşılaşılan zorluklara değinerek, “Bütçe toplantılarımızda çok duygusal anlar yaşadık. Çalışma arkadaşlarımızın heyecanını gördüm, ancak ekonomik şartlar bizi gerçekçi kararlar almaya zorladı. Bütçeyi yüzde 80’in üzerinde gerçekleştirebilmek bile büyük bir başarıdır,” ifadelerini kullandı. Ayrıca, bu sürecin Eskişehir halkının ödediği vergilerle yürütüldüğünü vurguladı ve “Kimse kimseye lütufta bulunmuyor, bu para halkımızın vergileridir,” dedi.
Sosyal yardımlar konusuna da değinen Ünlüce, ihtiyaç sahiplerine yönelik desteklerin her yıl arttığını belirtti. Bununla birlikte, mevcut ekonomik koşullar nedeniyle hizmetlerde bazı kısıtlamalara gittiklerini, ancak özellikle toplu taşıma filolarını yenilemek ve kırsal bölgelere yönelik yatırımları sürdürmek için çalıştıklarını ifade etti.
Kentsel dönüşüm çalışmalarının önemine dikkat çeken Ünlüce, “1999 öncesinde inşa edilen yüksek katlı ve bitişik nizam binalar ciddi bir risk oluşturuyor. Rezerv alanları olmadan dönüşüm sağlıklı ilerleyemez. Biz belediye olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız, ancak bu süreçte mutlaka merkezi destek gerekiyor,” dedi.
Kültür-sanat faaliyetleri hakkında ise Ünlüce, bütçe kısıtlamalarına rağmen etkinliklerin devam ettiğini belirterek, “Sanat ve kültür, toplumun moral kaynağıdır. Önümüzdeki dönemde bu alandaki faaliyetlerimizi artırmayı hedefliyoruz,” ifadelerine yer verdi.
Son olarak, Başkan Ünlüce, belediye bünyesindeki tüm personelin özverili çalışmalarına teşekkür ederek, hizmetlerin sürdürülebilirliği konusunda kararlı olduklarını vurguladı.