Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Tosun, 18-20 Ekim 2020 tarihleri arasında sanal ortamda düzenlenen 5.Dünya İnşaat, Yapı ve Çevre Mühendisliği Kongresinde “en iyi bildiri” ödülü kazandığı çalışmasında, Van İç Havzasında bulunan büyük barajların deprem riski altında bulunduğunu ortaya koydu.
Bölgede çok sayıda deprem üretebilecek süreksizliklerin olduğunu ifade eden Prof. Dr. Tosun, değişen fiziki şartlar altında havzada yer alan Koçköprü, Morgedik, Patnos, Sarımehmet, Sihke ve Zernek barajlarına ilişkin alınması gereken önlemlerin altını çizdi. Tespit edilen bulgulara göre, dikkate alınan barajların %33’ünün “çok yüksek tehlike”; % 50’sinin ise “orta tehlike” altında bulunduğunu belirtti. Van İç havzasının ana su kaynakları üzerinde ve metropol alanı yakınında bulunan barajların yıkılmasının çok ciddi sorunlara yol açabileceği uyarısında bulundu. Bu kapsamda Koçköprü ve Sarımehmet Barajları’nın havzanın en kritik yapıları olarak tespit edildiğinin altını çizdi.
Prof. Dr. Tosun, Van Havzası’nın yanısıra ölümcül büyük depremlere neden olabilen Kuzey Anadolu Fay Zonunun Doğu Anadolu’da yer alan 15 baraj üzerindeki etkisini de ortaya koydu. Yeşilırmak ve Kelkit vadisinde bulunan Almus, Ataköy, Boztepe, Çamlıgöze, Değirmendere, Gölova, Kılıçkaya, Koyulhisar, Süreyyabey, Tepekisla, Uluköy, Vezirköprü, Yassıal, Yedikır ve Ziyaret barajlarının % 87’sinin yüksek risk altında olduğunu tespit etti. Özellikle Yeşilırmak havzasında bulunan Almus, Kılıçkaya, Süreyyabey ve Vezirköprü barajlarının kamu güvenliği açısından kritik yapılar olduğunu belirterek olası sorunlara değindi. Kuzey Anadolu fay zonunda bulunan barajların iyi tanımlanmış bir baraj güvenlik programı altında analiz edilmesi ve kamu güvenliğini artırmak için yeniden tasarlanması, gerekli olması halinde inşaat önlemleri ile yapı güvenilirliğinin artırılması gerektiğini bildirdi.
Bildiri tam metinlerinin ulaşılabileceği linkler:
- Van İç Havzasındaki Büyük Barajların Yeniden Değerlendirilmesi
- Orta Anadolu’nun Doğundaki yer alan ve Kuzey Anadolu Fay Zonunun Tehdidi altındaki Büyük Barajların Tehlike ve Toplam Risk Analizleri