COVİD -19 pandemi, sosyal mesafe, sosyal izolasyon, enfekte olmak, entübe, dezenfekte, kontomine, N95, hızlı kit, risk, covidiot, korona, zomm, korona gibi kelimeler çoktan dilimize bulaştı bile…
Salgın sürecinde tıp literatüründen pek çok kelime günlük hayatımızın vazgeçilmez kelimeleri oldu yeni kelimeler ortaya çıkarak yeni anlamlar kazandı.
Pandemi ilan edildiğinden beri enfekte olmamak için sosyal mesafeye dikkat ediyor, kontemine yüzeylere dokunmuyoruz. İmmün sistemimizi güçlendirmek için egzersiz yapıyor, sağlıklı besleniyor, motivasyonumuzu yüksek tutmak için bulunduğumuz her yeri dezenfekte ediyoruz.
Nasıl anlatabildim mi?
Bundan birkaç ay önce bu cümleleri kurmuş olsaydım kaç kişi anlayacaktı ya şimdi, yediden yetmişe covid diline hakimiz artık, şimdi bunu okuyan herkes anlıyor. Koronovirüs dilimize bulaşıp çoktan enfekte oldu bile. Doktorların kullandığı pek çok kelimenin yıldızı parladı, sadece kelimeler değil bir takım yeni kavramlar da ortaya çıktı covid diliyle beraber kelimelerin anlamları genişlerken Türkçelerinden bile vazgeçildi. Salgın sürecinde yeni kelimeler üretilerek korona sözlüğü oluşturuldu neredeyse…
- COVİD-19 şu an en büyük korkumuz olan virüsün adı ve virüs sonucu ortaya çıkan hastalığa verilen ad.
-PANDEMİ dünyada ve birden fazla ülkede çok geniş alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen isim. Ve tabii ki covid-19 bir pandemik hastalık.
- SOSYAL MESAFE bizim kültürümüz için çok zor olan bu duruma virüs korkusuna o kadar çabuk alıştık ki 30 santimlik günlük hayat sosyal mesafe kuralı oldu anında 1 metre. İki kişi arasındaki uzaklığı tanımlayan bu tabirin salgın dönemindeki hayati önemi tartışılamaz.
-ENFEKTE artık intihar edeceğim demiyor enfekte olmak istiyorum diyoruz psikolojimizi düşünün artık virüse maruz kalıp hastalanmak anlamına geliyor.
-ENTÜBE solunum yetmezliği durumunda solunum desteği için nefes borusuna boru takma işlemine entübasyon, entübasyon işlemine de entübe etmek, bu hastalara da entübe hasta deniyormuş.
-DEZENFEKTE mikroptan temizlenme anlamına gelen bu kelimeyi belki günde yüz kere tekrarlıyoruz bir yerdeki ve yüzeydeki mikrobu temizleme anlamına geliyor.
-KONTAMİNE bir yüzeye veya bir nesneye ya da bir uzvumuza virüsün bulaşmış olma hali kısaca virüs tarafından kirletilme hali dersek yalan olmaz.
-N95 maske hayatımızın vazgeçilmesi ve biz bütün maske çeşitlerini öğrendik salgın sürecinin Koronavirüs maskesi olarak ün yapan N95 en popüler maske çeşidi. Ama bu maske virüsle mücadele eden sağlık çalışanlarının, kendini virüsten korumak için takmak zorunda olduğu bir maske ve sadece reçete ile satılıyor.
-HIZLI KİT Koronavirüs’ün bir insanda olup olmadığını hızlıca tespit etmek için kullanılan test aparatı.
-RİSK GRUBU covid-19’dan en çok kimlerin etkileneceğini anlatırken kullanılan tanımlama uzmanlar tarafından sıklıkla kullanılınca bu süreçte çok fazla ön plana çıktı.
-COVİDİOT yepyeni bir İngilizce kelime salgına neden olan virüsün adıyla (Covid-19) aptal anlamına gelen idiot kelimesinin birleşmesiyle oluşmuş salgını umursamayan insanlar için kullanılan argo diyebileceğimiz bir sözcük örnek verecek olursak; “Maskesiz hiçbir önlem almadan geziyor ortalıkta. Tam bir covidot.”
-KORONA elimizden düşürmediğimiz bir içecek markasıyken bir anda dünyanın en korkulu virüs ailesinin adı olduğunu maalesef acı tecrübelerle öğrendik. Yaşadığımız bu sürece adını verdi.
-ZOMM aslında önceden de olan eve kapanınca popüler hale gelen insanların birbirleriyle konuşmak, toplantı yapmak için kullandıkları bir uygulama ve iyi ki var.
Umarım en kısa zamanda eski günlerimize ve günlük konuşmalarımıza geri döneriz.
“Sağlıkla kalın evde kalın”