Sınai mülkiyet hakları; marka, patent, tasarım, faydalı model ve coğrafi işaretler gibi buluşların ve yeniliklerin, yeni tasarımların ve özgün çalışmaların ilk uygulayıcıları/bulan kişilerin adına ticaret alanında üretilen ve satılan malların üzerlerinde, üreticisinin veya satıcısının ayırt edilmesini sağlayacak işaretlerin sahipleri adına, kayıt edilmesini ve böylece bu kişilerin ürünü üretme ve satma hakkına belirli bir süre sahip olmalarını sağlayan haklardır.
Dolayısı ile “marka” sınai mülkiyet kavramı içinde bir değer. Ticaret hayatta var olanların markanın ne olduğunu ve hukuken nasıl korunduğunu bilmesi gereklidir.
Teknolojik anlamda yenilik içeren patent ile karıştırılmaması da önemlidir. Sınai mülkiyette tek ortak konu “ilk” olmanız. İlk bulan, ilk kullanan, ilk yapan olmanız.
Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlar.
Bu koşulu sağlamak şartı ile kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir.
Markayı tanıtmaya başlamadan önce basitçe şunlara dikkat etmek gerekiyor.
Yeni bir işletme kurmaya karar verdik diyelim. Sunduğumuz ürünleri ya da hizmetleri diğerlerinden ayırt etmeye yarayacak bir “marka” ya ihtiyacımız var.
Markamızı seçip kullanmaya başlamadan önce mutlaka başkası tarafından kullanılıp kullanılmadığı araştırmamız gerekiyor.
Kullanım ile birlikte Türk Patent ve Marka Kurumundan markanın bizim kullanmak istediğimiz mal ya da hizmet sınıfında tescilli olup olmadığını da incelememiz gerekir.
Aksi halde,
- Yatırım yaptıktan mal veya hizmeti üretmeye başladıktan sonra, markamızı değiştirmek zorunda kalabiliriz.
- Bir başkasına ait markayı kullanmaktan dolayı tazminat ödemek zorunda kalabiliriz.
- Cezai müeyyide ile karşılaşabiliriz.
- Ürünlerimizin toplatılmasına, ilan ve tabelalarımızın kaldırılmasına karar verilebilir.
Hem maddi hem manevi zorlu bir süreç ile karşılaşmamak adına “marka”nın hukuki korumasını bilmek, kullanmak istediğimiz markanın başkası adına tescilli olup olmadığını araştırmak ve marka tescil başvurusu yapmak elzemdir.
