Pazar günü Eskişehir’e Sahip Çıkıyoruz Platformu ‘Eskişehir Sözleşmesi’ni açıkladı.
20 maddelik bir sözleşme.
Ben bu maddelerden bir kaçını yayınlamak istiyorum.
Belediye başkan adayları ilçe, köy, mahalle, kahve, esnaf hatta ev ev gezerek oy istiyorlar.
Kimisi yaptıklarını ‘teminat’ olarak gösterir, bazıları da vaatlerde bulunur.
Eskişehir sözleşmesinde istenen bir yerel yönetim anlatılıyor.
“Her Eskişehir’linin yaşadığı şehir ile ilgili kararlara aktif olarak katılma, bilgi alma ve denetleme hakkı vardır.
Yerel yönetimler şehirle ilgili stratejik planlarını, yönetim süreçlerini, bütçe harcamalarını halkın ve sivil toplum örgütlerinin katılımına, bilgisine, denetimine sunmalı, idari-mali açıdan şeffaf ve hesap verebilir olmalıdır.
Yerel yönetimler tüm Eskişehirlilerin sağlık hizmetlerine, barınma imkanlarına, toplu ulaşıma, sağlıklı içme suyuna, yeşil alanlara, parklara, spor alanlarına ve sosyal-kültürel faaliyetlere erişimlerini en kolay ve en düşük maliyetle sağlamalıdır.
Yerel yönetimler belediyelerde ve yan kuruluşlarında çalışanların taşeronlaştırılmasına karşı olmalı; örgütlerini muhatap almalı, özlük haklarını ve çalışma koşullarını iyileştirmelidir.
Yerel yönetimler belediye kenti bir piyasa, kentte yaşayanları birer müşteri, yerel hizmetleri ise ticari bir ürün olarak görmemeli, sosyal belediyecilik anlayışına uygun bir şekilde hareket etmelidir….”
***
Terzi Fikri’yi genç kuşaklar bilmeyebilir.
Bir belediye başkanı.
Sosyalist bir insan.
Belediyecilikte ‘sosyalizm’i uygulamaya çalışan bir insan.
Kimdir Terzi Fikri?
Fikri Sönmez; Nam-ı diğer Terzi Fikri, 1938 yılında Ordu'nun Kabakbağ köyünde doğar. Ailesinin ihtiyacı üzerine ilkokuldan sonra bir terzinin yanında çırak olarak çalışmaya başlar.
60'lı yılların ortalarında önce Türkiye İşçi Partisi'ne üye oldu. Dev-Genç'in 6. Filo'ya karşı düzenlediği gösterilere katıldı. 1971-1972 yıllarında Mahir Çayan'ın Karadeniz'e geçmesinde yardımcı olduğu iddiasıyla, 2 yıl tutuklu olarak yargılandı. 1974 affıyla tahliye oldu.
Belediye başkanlığı dönemi ve seçildiği ana bir bakalım.
“1978 yılından itibaren sol gruplar Fatsa'da duruma hâkim olur. 1979 yılında belediye başkanı Nazmiye Komitoğlu'nun vefatı nedeniyle ara seçim yapılır. 14 Ekim 1979'da yapılan seçimlerde bağımsız olarak seçime giren Terzi Fikri, Ordu'nun küçük ilçesi Fatsa'da CHP, AP ve MSP'nin iki katı oy alarak başkanlığa seçildiğinde tüm Türkiye'nin gözü buraya çevrilmişti.
Seçildikten sonra Fatsa'yı özelliklerine göre 11 bölgeye ayırarak halk komitelerini oluşturur. İki ayda bir yapılan halk toplantıları ile de halkın belediye yönetimine katkıda bulunmasına çalışılır. Bu komitelerin üyeleri bu toplantılarda belediye çalışmalarını denetler, gerekirse komite üyelerini görevlerinden alırlardı.
Komitelerde belediye faaliyetlerinden başka içki, kumar sorunları, kadının evde gördüğü şiddet gibi diğer konular da ele alınmaya başlanmıştı. Bu komitelerin gerçekleştirdiği önemli çalışmalardan biri ‘Çamura Son’ kampanyası idi. Kampanyanın ardından bir de Fatsa Halk Şenliği düzenlenir. İlçe kısa bir süre içinde Sosyalist solun simgesi olurken sağcı basın organları ve politikacılar tarafından da eleştirilere hedef olur.” *(1)
11 Temmuz 1980'de ilçeye "'nokta operasyonu'" diye tabir edilen bir askeri operasyon düzenlenir. Operasyondan önce Fatsa AP, CHP ve MSP ilçe başkanlarının yaptıkları "Fatsa'da komünist işgal yoktur. Fatsa'da ateş ile barut yok, böylesine huzurlu bir yerde olay çıkartmayı istemek niye?" açıklamaları operasyonu durduramaz. 11 Temmuz günü gözaltına alınan Fikri Sönmez 4 Mayıs 1985 günü cezaevinde kalp krizi sonucu yaşamını yitirir. Daha sonra, bir sosyalist yerel yönetim deneyimi olarak görülen bu dönem yerli yabancı birçok araştırmaya da konu olur.
İlk iş olarak, halk ve kent meclisleri kuran Terzi Fikri'nin sloganı ise, "Çamura, rüşvete ve karaborsaya son"du. Ancak Fatsa halkıyla birlikte yaptıkları uygulamalar Ankara'yı rahatsız etti. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel'in, "Çorum'u, Maraş'ı bırakın Fatsa'ya bakın" demesi, Ankara'nın duyduğu rahatsızlığın bir kanıtı gibiydi.
İşte kısaca Terzi Fikri ve uygulamaya çalıştığı belediyecilik.
*(1) Kerem Çalışkan, (Radikal). "Reference". Radikal