Şaşılık, bebeklik döneminden itibaren her yaş grubunda görülebilen doğumsal veya sonradan oluşan nedenler doğrultusunda gelişebilen bir göz sağlığı problemidir. Tıptastrabismus olarak bilinen şaşılık, gözlerin aynı açıda hizalanamaması ile karakterizedir. Şaşılık tespit edilmesiyle birlikte müdahale edilmesi gereken aksi takdirde ilerleyen ve göz tembelliği gibi ciddi sağlık problemlerine yol açabilen bir durumdur. Bunun haricinde oluşturabileceği estetik kaygılar kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyebilir.
Şaşılık tedavisi göz kaymasının neden geliştiği ve şaşılıkla beraber göz tembelliği de gelişmesine göre değişkenlik gösterebilir. Günümüzde ilk olarak gözlük tedavilerine başvurulmakla birlikte tedavi süreci farklı tedavilerle de desteklenebilir. Şaşılığınilerlemeye devam etmesi veya tedavilerin yetersiz olması halindeyse cerrahi müdahalelere başvurulabilir.
Gözlük veya Kontakt Lens Tedavileri
Şaşılık özellikle çocukluk döneminde yüksek dereceli kırma problemlerinden dolayı gelişiyor olabilir. Hipermetrop, miyop veya astigmat gibi kırma problemleri beraberinde şaşılığı getirebilir. Bu kırma problemine yönelik doğru numaralı gözlük veya kontakt lens kullanımı ile şaşılık kontrol altına alınabilir. Ancak bu tür vakalarda gözlüğün çıkarılmasıyla birlikte yeniden göz kayması yaşanabileceğinden hastaların yaşam boyu gözlük kullanması gerekebilir.
Prizmatik Gözlükler
Şaşılık problemi yaşayan bir kişi çift görme gibi semptomlarla karşılaşabilir. Hem tedavi sürecini desteklemek hem de kişinin günlük yaşam kalitesini artırmak için prizmatik gözlükler kullanılabilir. Özel prizma camlardan oluşan bu gözlükler göze gelen ışığı kırarak çift görme probleminin giderilmesini sağlar. Prizmatik gözlükler her yaş grubunda kullanılabilir.
Göz Egzersizleri
Doktorunuz gözlük tedavinize ek olarak çocuğunuz veya sizin için ortoptik tedavi dahilinde çeşitli egzersizler önerebilir. Göz kaslarını güçlendirmek ve iki göz arasındaki koordinasyonu artırmak için özel egzersizler yapılabilir. Egzersizler ile özellikle ekran başında çalışan kişilerin göz yorgunluğu nedeniyle gelişen göz kayması problemlerinin önüne geçilmesi hedeflenir. Egzersizler, zayıf kasların güçlenmesini sağlayarak yorgunluk zamanında da gözler arasındaki paralelliğim bozulmasını önleyebilir.
Botoks Enjeksiyonları
Botoks enjeksiyonları deri altına botulinum toksini enjekte edilmesi işlemidir. Genellikle estetik alanında kullanılan bu işlem kasların geçici olarak zayıflamasını sağlayarak kas hareketlerinin kontrol edilebilmesini destekler. Belirli şaşılık türlerinde göz kaslarının geçici olarak zayıflamasını sağlayan bu yöntem gözlerin hizalanmasına yardımcı olabilir. Cerrahiye alternatif olarak geliştirilmiş bu yöntemin belirli aralıklarla tekrarlanması gerekir.
Göz Kapama Egzersizleri ve Damla Kullanımı
Cerrahi müdahaleye başvurmadan öncesinde denenen bir diğer yöntem ise patchingolarak adlandırılan göz kapama yöntemidir. Bir göz bandı aracılığıyla sağlıklı göz kapatılarak diğer gözün çalışması teşvik edilir. Böylece beyin kayma gelişen göze sinyaller göndererek bu gözünde çalışmasını teşvik eder.
Hastanın sağlık durumuna göre bant yerine atropin damla da kullanılabilir. Sağlıklı göze uygulanan damla gözün bulanık görmesini sağlayarak diğer gözündaha fazla kullanımını destekler.
Vizüel Terapi
Şaşılıkla beraber göz tembelliği de gelişen durumlarda göz fonksiyonlarının teşvik edilmesi için vizüel terapiye başvurulabilir. Vizüel terapi dahilinde bilgisayar programları ve özel aletlerle yapılan terapiler uygulanır. Terapilerle beraber gözlerin koordineli bir şekilde hareket etmesi desteklenir.
Cerrahi Müdahale
Göz kaymasıyla beraber göz tembelliği gelişmesi halinde veya bahsedilen tedavi yöntemlerinin etkisiz olduğu durumlarda cerrahi müdahaleye başvurulur.Şaşılık ameliyatı olarak da adlandırılan müdahaleler sırasında göz kaslarının pozisyonu ve gücünü değiştirmek için işlemler gerçekleştirilir. Ameliyat sırasında göz kaslarının kısaltılması veya uzatılması sağlanarak gözler arasındaki paralellik yeniden kazandırılır.
Şaşılık teşhis edilmesi halinde ihmal edilmemesi gereken bir sağlık problemidir. Doktorunuz tarafından gerçekleştirilecek olan klinik muayene ve yapılan çeşitli tetkikler sonucunda şaşılığın türü belirlenebilir ve ideal tedavi planlaması yapılabilir.
