Türk Tesisat Mühendisleri Derneği ile Makina Mühendisleri Odası Eskişehir Şubesi tarafından yapılan “Tesisatlarda modüller konsol sistemlerine sismik yaklaşım” konulu bir seminer düzenlendi.
Seminere konuşmacı olarak katılan makina mühendisi Fuat Topgül, “Deprem Nedir ? Depremin Mekanik ve Elektrik Tesisat Üzerindeki Etkisi, Depreme Karşı Tesisatı Neden Korumalıyım ? Depreme Karşı Tesisatı Nasıl Koruyabilirim ? Mevcut Support Sistemi ile Deprem Neden Bir Arada Düşünülmelidir ? Modüler Support Sistemi ve Avantajları Nedir ? Modüler Support Sisteminin Deprem Yükleri de Dikkate Alınarak Tasarımı, Şartname ve Keşifler” konularını anlattı.
Depremin Mekanik ve Elektrik Tesisat Üzerindeki Etkisi
Yerkabuğu içindeki kırılmalar ve tektonik plakaların hareketleri nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına ‘Deprem’ denildiğini vurgulayan Fuat Topgül konuşmasında şunları söyledi:
Deprem anında yeryüzünün hareketi ve dolayısı ile ana yapının hareketi esnasında binaya bağlı olan mekanik ve elektrik tesisat elemanları eylemsizlik ilkesi sebebi ile bulundukları konumu korumak isterler. Böylelikle tesisatı binaya bağlayan düşey askı elemanları bir yüke maruz kalır.
Eğer ek bir önlem alınmaz veya mevcut düşey eleman bu yüklere dayanacak şekilde tasarlanmamış ise askı sistemi ve dolayısı ile tesisat deprem esnasında zarar görebilir.
Depremin Mekanik ve Elektrik Tesisat Üzerindeki Depreme Karşı Tesisatı Neden Korumalıyım?
Temel Amaç : Bina yıkılmadığı sürece mekanik ve elektrik tesisatın zarar görmesini engellemek ; deprem esnasında ve sonrasında işlevini yapabilir durumunu korumak.
1. Can Güvenliği (Life Safety) :
a) Deprem esnasında tesisat düşebilir , birileri zarar görebilir.
b) Yangın tesisatı, duman egsoz sistemi gibi birincil önem arz eden tesisat elemanları zarar görebilir ve işlevsiz kalabilir. Böylelikle deprem sırasında oluşacak olan acil durum senaryoları olumsuz etkilenecektir.
2. Maddi Hasar :
Deprem sonrasında zarar gören tesisat elemanlarının değiştirilmesi / yenilenmesi.
Mevcut Askı Sistemi ile Deprem Neden Bir Arada Düşünülmelidir ?
Tesisatın mevcut askı sistemi tasarlanırken sismik yükler göz önüne alınarak tasarım yapılması durumunda ;
- Ek sismik önlem almak için ikincil bir uygulama yapmak gerekmeyecek. Bu durum malzeme – işçilik maliyetlerini azaltacak ve zaman tasarrufu sağlayacak.
Mevcut Support Sistemi ile Deprem Neden Bir Arada Düşünülmelidir ?
Eğer askı sistemi tasarlanırken sismik yükler göz önüne alınmaz ise ;
- Ek bir tesisat sismik projelendirmesi yapılacak, keşifler çıkarılacak , satın alması yapılacak , sahada projenin büyüklüğüne bağlı olarak belli bir ekip ayrılacak ve uygulamaları yapılacak. Daha sonrasında kontrol ile birlikte teslimi sağlanacak.
- Sahada sismik halatlar ile ek önlemler alınırken bu halatları belli bir açıda uygulamak gerektiğinden sıkışık alanlarda zorluklar ile karşılaşılması kaçınılmaz olacaktır.”