Zorla istifa ettirilen işçinin hakları

 İş hayatında, bazı durumlarda işçiler işverenin baskısı veya zorlaması sonucu istifa etmeye zorlanabilir. Bu tür durumlar, işçinin özgür iradesine aykırı olarak işten ayrılması anlamına gelir ve yasal olarak kabul edilemez. İş Kanunu’na göre işçinin istifa etmesi, kendi isteği ve iradesiyle yapılması gereken bir işlemdir. İşverenin işçiyi istifaya zorlaması, işçiyi baskı altına alarak işten ayrılmasını istemesi, hak ihlali olarak değerlendirilir. Bu yazıda, zorla istifa ettirilen işçinin yasal hakları, işverenin sorumlulukları ve işçinin haklarını arayabilmesi için izleyebileceği yolları inceleyeceğiz.

Zorla İstifa Nedir?

Zorla istifa, işçinin iradesi dışında işten ayrılmaya zorlanması anlamına gelir. İşverenin işçiyi psikolojik baskı, mobbing, tehdit veya haksız uygulamalarla işten ayrılmaya yönlendirmesi, zorla istifaya örnektir. Bu tür bir durum, işçinin iradesi dışında istifaya zorlanması olduğu için yasal olarak haklı bir fesih nedeni sayılmaz. İşçi, bu durumda istifa etmesine rağmen haklarını talep edebilir ve zorla istifaya maruz kaldığını kanıtlama yoluna gidebilir.

Zorla İstifa Ettirilen İşçinin Hakları Nelerdir?

Zorla istifa ettirilen bir işçi, bazı yasal haklara sahiptir. İş Kanunu, işçinin baskı altında istifa etmesi durumunda bazı haklarını güvence altına alır. İşte zorla istifa ettirilen işçinin sahip olduğu haklar:

            1.         Kıdem Tazminatı Hakkı:

İşçi, zorla istifa ettirildiğinde işveren tarafından haksız bir feshe maruz kalmış olur. Bu durumda, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Zorla istifa ettirilen işçi, istifa etmesinin ardında işverenin baskısı olduğunu kanıtlayarak kıdem tazminatı talep edebilir. Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde çalıştığı süreye göre hesaplanır ve işçiye ödenir.

            2.         İhbar Tazminatı Hakkı:

İşçi, zorla istifa ettirildiğinde işverenin kendisine belirli bir ihbar süresi tanımamış olduğu durumlarda ihbar tazminatına da hak kazanır. İhbar tazminatı, işçinin çalışma süresine göre belirlenen ihbar süresine karşılık gelen ücretin ödenmesi anlamına gelir. Zorla istifa eden işçi, ihbar tazminatı talep edebilir.

            3.         Fazla Mesai ve İzin Ücretleri:

İşçinin çalıştığı süre boyunca ödenmemiş fazla mesai ücretleri veya kullanmadığı yıllık izin hakları varsa, işveren bu alacakları işçiye ödemek zorundadır. Zorla istifa ettirilen işçi, hak ettiği fazla mesai ücretleri ve kullanılmamış izin hakları için işverenden ödeme talep edebilir.

            4.         Mobbing Tazminatı ve Psikolojik Baskıya Karşı Tazminat Hakkı:

İşverenin işçiyi zorla istifa ettirmek için uyguladığı mobbing veya psikolojik baskı, işçinin ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu durumda işçi, işverene karşı mobbing davası açabilir ve manevi tazminat talep edebilir. Mobbing nedeniyle zorla istifaya zorlanan işçi, işverenden psikolojik zararlarının giderilmesi amacıyla manevi tazminat talep edebilir.

Zorla İstifa Durumunda İşçinin Yapması Gerekenler

Zorla istifa ettirilen bir işçi, haklarını aramak için bazı adımları izlemelidir. İşçi, zorla istifa durumunda aşağıdaki adımları takip ederek yasal haklarını koruyabilir:

            1.         Delil Toplama:

İşçi, zorla istifa ettirildiğini kanıtlayacak deliller toplamalıdır. İşverenin baskı ve tehdit içeren mesajları, iş yerinde yapılan yazışmalar veya mobbinge maruz kaldığına dair tanık ifadeleri delil olarak kullanılabilir. İşçinin zorla istifaya maruz kaldığını belgeleyebilmesi, yasal süreçte önemli bir avantaj sağlar.

            2.         İstifa Dilekçesinde Baskıyı Belirtme:

İşçi, istifa dilekçesi yazarken işten kendi isteği dışında ayrıldığını ve işverenin baskı uyguladığını dilekçede belirtmelidir. İşverenin zorlaması nedeniyle istifa ettiğini yazılı olarak bildirmek, işçinin haklarını arayabilmesi için önemlidir.

            3.         Arabuluculuk Başvurusu:

İşçi, işverenle yaşadığı bu anlaşmazlık için arabuluculuk sürecine başvurabilir. Zorla istifa durumunda, işçi arabuluculuk yoluyla işvereniyle uzlaşma sağlama yoluna gidebilir. Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanmazsa, iş mahkemesine başvurarak haklarını talep edebilir.

            4.         İş Mahkemesine Başvurma:

İşçi, zorla istifa ettirildiğini düşünüyorsa iş mahkemesine başvurarak dava açabilir. İş mahkemesine yapılan başvuru sonucunda işçinin kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti gibi hakları işveren tarafından ödenmek zorunda kalabilir. İşçi, mahkeme sürecinde topladığı delilleri sunarak haklarını talep edebilir.

Zorla İstifa Durumunda İşverenin Sorumluluğu

İşveren, işçiyi zorla istifaya yönlendirmemeli ve işçinin kendi isteğiyle istifa etmesini sağlamalıdır. İş Kanunu’na göre, işverenin baskı uygulaması veya mobbing yaparak işçiyi işten ayrılmaya zorlaması hukuka aykırıdır. İşveren, zorla istifaya neden olduğu durumlarda işçinin kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarını ödemek zorundadır.

İşverenin işçiyi zorla istifa ettirmesi, hem iş kanunları hem de işçi haklarına aykırıdır. İşverenin hukuka aykırı bu tutumu, işçinin mahkemeye başvurması durumunda tazminat ödemesiyle sonuçlanabilir. İşverenin işçiyi işten çıkarması gerekiyorsa, bunu yasalar çerçevesinde ve işçinin haklarını gözeterek yapması önemlidir.

Sonuç

Zorla istifa, işçi haklarının ihlali anlamına gelir ve işçinin mağduriyet yaşamasına neden olur. İş Kanunu, işçinin kendi isteği dışında istifaya zorlanmasını kabul etmez ve zorla istifa durumunda işçinin kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarını korur. İşçiler, zorla istifa ettirildiklerinde yasal haklarını bilerek hareket etmeli, işçi avukatı ileiş mahkemesine başvurarak haklarını aramalıdır. İşverenin baskı ve mobbing uygulayarak işçiyi zorla işten ayrılmaya zorlaması, hukuka aykırı bir davranıştır ve işçinin mağduriyetine yol açar. İşçiler, haklarını bilerek zorla istifa gibi durumlarda mağdur olmadan haklarını koruyabilirler.