31 Mart 2019’da yapılacak olan yerel seçimler yaklaştı.
Hukuki çerçevesi üzerinde uzunca bir süre durduğumuz “yol harcamalarına katılım payı” bir belediye başkan adayının “benim dönemimde yol harcamalarına katılma payı alınmayacak, alınanlar iade edilecek.” Demesi üzerine tekrar gündemimize girdi.
Yol harcamalarına katılma payı, bilinen adı ile asfalt parasına dair tartışmaları yeniden canlandı.
İstenen ve tahsil edilen meblağlar öyle yüksek ki tartışma yaratmaması da mümkün gözükmüyor
Belediyelerin yol harcamalarına katılma paylarını tahsil edip etmemesi 2012 yılında yapılan kanun değişikliği ile belediye meclislerine bırakılmış durumda. Belediye meclisi bu meblağın alınmaması yönünde de karar verebiliyor.
Buna rağmen ilimizde gerek meclis kararı ile gerekse meclis çoğunluğunun kararına karşı belediye başkanı tarafından dava açılarak “yol harcamalarına katılma payı” tahsil edilmesine karar verildi.
Meclisin tahsil edilsin kararının haklılığı/haksızlığı bir yana, tahakkuk edilen meblağlarda tartışmaya çok açık.
Danıştay kararlarına göre,
- İhale bedeli ne olursa olsun ihale tarihindeki Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile İller Bankası tarafından tespit edilen ve yayınlanan rayiç ve birim fiyatlar temel alınmalıdır.
- Tüm mahallenin değil yalnızca parselin cepe aldığı ve yararlandığı yollardan dolayı tahakkuk yapılabilir
- Yolların kaldırımlar da dâhil olmak üzere (15) metreden fazla genişliklerine düşen giderler, belediyelere ait olup harç payına konu teşkil etmez. Böylece hesaplanan gider tutarında özel Devlet yardımları karşılıksız fon tahsisleri, bu iş için yapılan bağış ve yardımlar ile istimlak bedelleri düşüldükten sonra kalan miktarın 1/3’ü tahakkuk ettirilir.
- İki ve daha fazla yol kenarında bulunan gayrimenkuller için asıl cepheyi teşkil eden yoldan düşen pay tam, diğer yollara ait pay ise yarım olarak hesaplanır.
Sonuçta çıkan bedel gayrimenkul rayiç bedelinin yüzde ikisini aşmamalıdır.
Tahakkuk ettirilen bedellerin çokluğu, Kanun ve Yönetmelik hükümleri dâhilinde yapılan gerçek masraf ile ilgili bir hesaplama yapılmaksızın, kişilere gayrimenkul rayiç bedelinin yüzde ikisinin gönderildiği konusunda ciddi kuşku uyandırmaktadır.
Bu kapsamda bakıldığında yol harcamalarına katılma payı/asfalt parasının iadesinden söz edilmesi hakkaniyete uygun gözükmektedir.
Av. Pınar TURHANOĞLU GÜCÜYENER