BDDK, ücret, komisyon ve masraflara ilişkin yönetmelik taslağını yayınladı ve ilgili kurumların görüşüne sunuldu. Bu taslak pek çok kişi tarafından müjde olarak yorumlandı. Ve 20 ücret kalemi dışında ücret talep edilememesi olumlu kabul edildi. Halbuki bu 20 kalemin içinde de Yargıtay’ın alınamaz dediği ücretler vardı. Bu nedenle biz bunu 20 kalemin dışında ücret alınamayacağı model yerine 20 kalem ücretin yasal zeminin oluşturulduğu ve bankaların bu ücretleri tahsil etmesinin garanti altına alındığı tüketicinin aleyhine bir düzenleme olduğunu düşünüyoruz.
BDDK’nın bu düzenlemeyi yapabilmesinin yasal zemini Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile oluşturulmuştu. Yasaya göre:
“Tüketiciden; kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamında haklı olarak yapılmasını beklediği ve sözleşmeyi düzenleyenin yasal yükümlülükleri arasında yer alan edimler ile sözleşmeyi düzenleyenin kendi menfaati doğrultusunda yapmış olduğu masraflar için ek bir bedel talep edilemez. Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde ise tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın görüşü alınarak bu Kanunun ruhuna uygun olarak ve tüketiciyi koruyacak şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenir.”
Bu nedenle düzenlenen yönetmelik yürürlüğe girdiğinde bu 20 kalem ücret için kanunun ruhuna uygun olmadığı ve tüketici aleyhine olduğu gerekçesi ile yönetmeliği iptali için dava açılabileceği kanaati taşıyorum.
Yönetmelik taslağına göre ücret alınabilecek kalemler aşağıdaki şekilde:
Ürün ve Hizmet Sınıflandırmaları
1. Bireysel Krediler
1.1. Tahsis Ücreti
1.2. Ekspertiz Ücreti
1.3. Taşınır ve Taşınmaz Rehin Ücreti
2. Mevduat
2.1. Hesap İşletim Ücreti
2.2. Para Çekme Ücreti
3. Para Transferleri
3.1. Elektronik Fon Transferi Ücreti
3.2. Havale Ücreti
3.3. Swift Ücreti
4. Kredi Kartları
4.1. Yıllık Üyelik Ücreti
4.2. Ek Kart Yıllık Üyelik Ücreti
4.3. Kart Yenileme Ücreti
4.4. Nakit Avans Çekim Ücreti
5. Diğer
5.1. Kiralık Kasa Ücreti
5.2. Kampanyalı Ürün ve Hizmetler Ücreti
5.3. Fatura Ödeme Ücreti
5.4. Arşiv - Araştırma Ücreti
5.5. Onaya Bağlı Bildirim Ücreti
5.6. Bakiye Sorgulama Ücreti
5.7. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan Ödemeler
5.8. Üçüncü Kişilere Yapılan Ödemeler
Buna göre BDDK yönetmeliği çıktığında bankaların bu kalemlerden ücret alması yönetmelik ile sağlanmış olacak. Özellikle kredi tahsis ücretinin, dosya masrafının kılık değiştirmiş hali olacağı endişesi yaygın. Yine bu ücretler için bir üst limit belirtilmemiş olması bir diğer olumsuzluk. Müjde bu yönetmeliğin neresinde? Nasıl müjde olarak yorumlanabiliyor anlamakta zorluk çekiyoruz.
Av. Pınar TURHANOĞLU GÜCÜYENER
